Het Wereldmuseum Rotterdam

In 2015 werd door de opdrachtgever Stadsontwikkeling Rotterdam aan Walraad architecten gevraagd om met spoed de gevel van Willemskade 22 op te nemen i.v.m. loskomend zandsteen.

Bij deze inspectie werd tevens geconstateerd dat de kozijnen in het Rijks monumentale pand Willemskade 25 in slechte staat verkeerden. Dit is voor Walraad architecten het startpunt geweest van een uitgebreide campagne van 4 jaar waarin diverse aspecten van het exterieur en het interieur ter hand zijn genomen.

Geschiedenis

In de stadsuitbreiding het Nieuwe Werk (1848) van W.N. Rose werd op de hoek van de latere Willemskade en Veerhaven een kavel aangekocht door een club van Rotterdamse elite o.l.v. Prins Hendrik, de broer van Koning Willem III, om alhier de Koninklijke Nederlandse Yachtclub op te richten. Het gebouw is ontworpen door de Amsterdamse architect A.N. Godefroy en was in 1852 gerealiseerd.

Naast de spektakels van de jaarlijkse roeiwedstrijden en de gala’s en soirees, die hier door de welgestelden van Rotterdam werden gehouden op de eerste verdieping in de bal- en salonzaal, werd er op de 2de verdieping de collectie scheepsmodellen en etnische verzamelingen van de leden tentoongesteld. Eerst alleen voor de leden, later tegen betaling ook aan publiek van buitenaf onder de naam Maritiem Museum Prins Hendrik. Aan de Veerhavenzijde waren ook woonvertrekken voor de Prins gesitueerd die vanuit de salonzaal direct bereikbaar waren.

Na de opheffing van de Yachtclub in 1880, is het gebouw aangekocht door de gemeente Rotterdam en heeft het de bestemming musea gekregen. Het Maritiem Museum Prins Hendrik en Het Museum voor Land en Volkenkunde, de voorloper van het Wereldmuseum.

In 1909 werd er een derde verdieping opgebouwd i.v.m. uitdijende collecties. Deze werd in beton uitgevoerd, vooruitstrevend voor die tijd. Tussen 1909 en 1984 groeide de collectie verder, maar door het vertrek van het Maritiem Museum in 1948 was er geen behoefte voor grote veranderingen aan het gebouw.

Pas in 1984 heeft er een grondige verbouwing plaatsgevonden o.l.v. architect Menno Homan. Er diende ten eerste uitgebreid en gemoderniseerd te worden en ten tweede leefde in de jaren 80 de wens om het museum aan te passen naar een meer alledaags uitstraling t.b.v. de nieuwe doelgroep- de multiculturele samenleving. Bij deze bouwfase is veel van de allure en de ornamenten van de voormalige Yachtclub verwijderd. De voormalige woonvertrekken aan de Veerhaven werden verbouwd tot “Reispaleis” voor de jeugdige museumbezoeker.

In 2000 werd het museum nogmaals uitgebreid door de toevoeging van Willemskade 23 (museumzalen) en Willemskade 22 (kantoor).

In 2009 is in een bouwcampagne o.l.v. Putter Partners architecten opnieuw een statig trappenhuis met vide. Tevens worden de bal- en salonzaal hersteld d.m.v. een nieuwe interpretatie van de oude glorie en voorzien van nieuwe technische voorzieningen. Het reispaleis werd gewijzigd tot opslagruimtes en functies ter ondersteuning van de zalen, zoals keukenfaciliteiten, goederenlift en toiletten.

 

Ontwerpopgave

Na wisseling van directie van het museum en de fusie met Tropenmuseum, Museum voor Volkenkunde en Afrikamuseum, tezamen Musea van Wereldculturen, ontstond de wens om in uitstraling, functionaliteit, toegankelijkheid en condities een gelijk niveau te behalen als de andere musea. Tevens was in 2015 geconstateerd dat met de inbouw van doos-in-doosconstructie van verbouwing in 2009 er schade aan de houten buitenkozijnen en de betonnen buitenwanden was ontstaan.

Groot onderhoud (deels restauratie) aan alle gevels was noodzakelijk en de doos-in-doosconstructie diende verwijderd te worden. Reden voor het ontwerpteam om opnieuw de technische en esthetische eis van de museumzalen te ontwerpen. De bouwfysische schil is opgewaardeerd met behoud van een aantal “doorkijken” naar de omgeving t.b.v. oriëntatie als gebouw in Rotterdam en uiteraard spectaculair uitzicht over de Maas.

Tevens zijn de verouderde museum-installaties vervangen en deze zijn als een ontwerponderdeel in het zicht in de zalen opgenomen om zoveel mogelijk de zalen en hun architectuur te kunnen beleven.

De overgangen tussen Willemskade 25 en 23 zijn over alle verdiepingen eenduidig aangepast en toegankelijk gemaakt, zodat de beide gebouwen weer afzonderlijk afleesbaar zijn.

 

Werkzaamheden

  • Grootschalig onderhoud aan gevelkozijnen, ramen en deuren.
  • Aanpassingen glas t.b.v. isolatiewaarde en Licht en UV-reductie.
  • Grootschalig onderhoud aan toren en zinkwerk dak.
  • Grootschalig onderhoud aan balkon.
  • Betonherstel gevels.
  • Schilderwerk.
  • Inpassing nieuw museale klimaatinstallaties.
  • Nieuwe bouwfysische schil d.m.v. demontabele geïsoleerde binnenwanden en achterzetramen.
  • Inwerking elektrische, beveiliging en brandveiligheidsinstallaties.
  • Eenduidige aanpassing hoogteverschillen Willemskade 23 en 25 (RM) d.m.v. trappen en rolstoeltoegankelijke plateauliften.
  • Herontwerp museumzalen.